شب عاشقان بیدل چه شب دراز باشد
توبیا کز اول شب در صبح باز باشد
پنجشنبه ۱۳ دیماه.
مرکز همایشهای محمدبن زکریای رازی.
با فرارسیدن شامگاه پنجشنبه ۱۳ دی ماه جمعیتی بالغ بر هزار و دویست نفر از اهالی سینما و یاران و همراهان مجله دنیای تصویر گرد آمدند تا در آستانه دهمین سال انتشار این مجله، در پنجمین مراسم معرفی برگزیدگان سینمای ایران و تجلیل از ده فیلمساز برگزیده که پس از نظرخواهی گسترده از جمع کثیر هنرمندان سینمای کشور، نویسندگان و منتقدان به عنوان فیلمسازان برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران معرفی شدهاند و با آثار بدیع خود مایه فخر سینمای کشور و تصویرگر بخشی از فرهنگ و هنر این مرز و بوم بودهاند، حضور یابند.
سالن انتظار پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر در مرکز همایشهای محمدبن زکریای رازی (دانشگاه علوم پزشکی ایران) ساعتی پیش از برگزاری مراسم، شاهد حضور و ملاقات چهرههای گوناگونی از هنرمندان و مسئولان سینمای کشور است که پس از آن که در میان استقبال همیاران مجله دنیای تصویر به سالن وارد میشوند، به گپ و گفتگو با سایر همکاران خود و اهالی مطبوعات و خبرنگارانی مشغول میشوند که از برخی رسانههای جمعی و نشریات برای پوشش خبری این مراسم آمدهاند. موسیقی ملایمی در فضای سالن پیچیده است. تلویزیونهای مدار بسته در حال پخش تصاویری از فیلم مراسم سال گذشته دنیای تصویر هستند گروهی از علاقهمندان را به سمت خود کشیدهاند و چند شرکت تجاری در گوشه و کنار سالن با برپایی غرفه به معرفی و عرضه محصولات خود به هنرمندان سینمای کشور و علاقهمندان مشغول شدهاند اما در دقایق باقی مانده تا شروع مراسم، سالن انتظار پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر در عین حال محل یک ملاقات دیگر نیز هست; محل ملاقات هنرمندان سینمای ایران با مخاطبان و علاقهمندانی که پس از یک سال دیگر دنبال کردن سینمای کشور اکنون فرصت را غنیمت میشمارند تا به گپ و گفتگویی بپردازند.
با گشوده شدن درهای سالن جمعیت حاضر در سالن انتظار، گپزنان و گفتگوکنان به سوی سالن برگزاری مراسم به راه میافتند و در آستانه در با هدایت یاران مجله دنیای تصویر در برگزاری این مراسم به سوی صندلیهای خود راهنمایی میشوند، تا شاهدان برگزاری پنجمین جشن سینمایی مجله دنیای تصویر باشند. در تالار برگزاری مراسم از همان لحظه گشوده شدن درها سه صفحه بزرگ ویدئو پروجکشن که تصاویر ارسالی دوربینها را به صورت مستقیم منعکس میکنند در صحنه مراسم به نمایش چهرههایی میپردازند که در فضایی آکنده از صدای ملایم موسیقی به تالار مراسم وارد میشوند تا بر صندلیهای خود جای گیرند.
با قطع صدای موسیقی و تصاویر ارسالی از دوربینهای مستقر در سالن، چند لحظه پخش تصاویر مدعوین و فیلمهای منتخب در رشتههای گوناگون و برگزیدگان مختلف و نیز بخش ویژه تجلیل از ۲۰ بازیگر برگزیده سینمای پس از انقلاب در چهارمین جشن سینمایی دنیای تصویر، زمان حال را به خاطرات گذشته پیوند میدهد و سرانجام درست در حالی که ساعت کنار صحنه مراسم، درست ساعت هشت شامگاه را نشان میدهد حاضران در مراسم با ادای احترام به سرود ملی میهنمان و تلاوت آیاتی از کتاب آسمانی مسلمین به استقبال آغاز پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر میروند.
اجرای برنامه موسیقی «نغمه افغان» به هنرمندی استاد مجید تنبورنواز، میرافغان حمیدی ربابنواز، فواد طبلنواز و امان یوسفی سرپرست گروه و خواننده (از هنرمندان و نوازندگان کشور افغانستان) نخستین بخش از پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر است که حاضران در مراسم را برای لحظاتی به خود مشغول میدارد و سپس علی معلّم سردبیر، مدیر مسئول و صاحب امتیاز مجله دنیای تصویر که خود اجرای مراسم را نیز برعهده دارد، در میان تشویق شرکتکنندگان در مراسم بر صحنه حاضر میشود تا پس از عرض سلام و خیرمقدم خدمت مدعوین، آغازگر پنجمین جشن سینمایی مجله دنیای تصویر باشد.
سخن آغازین… از زبان علی معلّم
به نام آنکه ملکش بیزوال است
به وصفش نطق صاحب عقل لال است
چو ذاتش برتر است از هرچه دانیم
چگونه شرح آن کردن توانیم
وجود جمله ظل‹َ حضرت اوست
همه آثار صنع قدرت اوست
حمد و ستایش و شکر بیحد، خالق صمد و یگانه احد را که بر عدم، کسوت هستی پوشانید و به فیض لطف خویش موهبت وجود را برخاکیان ارزانی داشت. پروردگاری که آیینه وجود انسان را به انوار جلال و جمال خویش تماشاخانه حیرت ساخت. مصوری که گردونه صور را به هزاران رنگ و نقش بدیع در دیده دیدهوران آراست تا در نگارستان حسنش از تماشای جلوه ازلی سرمست باده حضور شوند. سزاست جملگی جز بر درگاه رحمت کبریاییاش التجا نبریم و سخن جز به ثنای ذات پاکش آغاز نکنیم. خاصه امشب که صفای حضور شما یاران و همدلان، همدلان اهل هوش و هنر، شمع محفل همدلی است.
بگذار تا زشارع میخانه بگذریم
کز بهر جرعهای همه محتاج این دریم
روز نخست چون دم رندی زدیم و عشق
شرط آن بود که جز ره آن شیوه نسپریم
واعظ مکن نصیحت شوریدگان که ما
با خاک کوی دوست به فردوس ننگریم
حافظ چو ره به کنگره کاخِ وصل نیست
با خاک آستانه این در به سربریم
و اما…
در روزگاری پیش از این که هنوز نشانی از پرده جادویی سینما نبود، شاعران و سخنوران، آئینهداران و آئینهگردانان خیال مردمان بودند و به تعبیر خواجه شیراز از بخشندگان عمر. راویان داستانهای دلانگیز و قصههای روح پرور. و هم ایشان بودند که نخستین بار به جادوی کلمات و نواها و الحان و اوزان، به ظرافت و لطف تمام، تماشای خویش را از بدایع جهانِ جهان آفرین در گوش اهل هوش زمزمه میکردند و آنان که به گوش جان به سخن ایشان دل میسپردند، میشنودند و گویی که خود به تماشا نشستهاند. توّهم غیر در میانه نمیگنجید، سخن سرا و سخن نیوش، نه بیگانه از هم، که آشنا بودند. شیوه سخن آنان و سحر کلام دلنشینشان شهره آفاق بوده و خواهد بود. چنانکه امروز نیز سینماگران، محرمان انس خیال مردمانند. شهرت و شیوه تفکر ایرانیان، حال در جهان امروز بر دوش اهل سینماست. چرا که ایشان ادامه دهندگان همان راهی هستند که شعرا در طول تاریخ پیمودهاند. راهی از «خلق» به «خالق»، سفری از «هستی» تا «هستی بخش». از این روست که تندیس یادگار جشن کوچک ما به نام یکی از بزرگترین شاعران ایران یعنی «شمسالدین محمد حافظ شیرازی» رقم خورده است. هرچند پرداختن به این نکته مجالی دیگر میطلبد اما آرزوی ما نیز جز این نیست که رشد هنر سینما در این مرز و بوم، بتواند با تحقیق آگاهانه در تفکر شاعرانه همراه شود تا از پیوند میان این دو، ترکیب نوینی پا به عرصه ظهور بگذارد که بیشک شگفتآور خواهد بود.
و اما به عنوان حسن ختام خواندن چند بیت از اشعاری که یکی از شعرای معاصر در وصف سینما، این معبد خاموشی و تفکر، سروده است، خالی از لطف نخواهد بود که گفتهاند «الفضلُ لِلْمُتِقَد‹ِم». شعری از مرحوم ملکالشعرای بهار با عنوان «پرده سینما»…
غم مخور ای دل که جهان را قرار نیست
زین همه هنگامه یکی پایدار نیست
حشمت و جاهش همه جز وهم صرف نه
عزت و نازش همه جز مستعار نیست
آنچه مجازی بود آن هست آشکار
وآنچه حقیقی بود آن آشکار نیست
هست یکی پرده جنبنده بدیع
کز بر آن نقش صور را شمار نیست
پرده همی جنبد و ساکن بود صور
لیکن به چشم تو جز از عکس کار نیست
پرده نبینی توبینی که نقشها
در حرکاتند و یکی برکنار نیست
پنداری کان همه را اختیار هست
لیک یکی زان همه را اختیار نیست
ور به تو این راز هویدا کند حکیم
خندی و گویی که مرا استوار نیست
همره پرده به درآیند و بگذرند
هیچ کسی را به حقیقت قرار نیست
پرده شتابان و در آن نقشها روان
وان همه جز شعبده پردهدار نیست
نیست تو را آگهی از راز پردهدار
زآنکه تو را در پس از پرده بار نیست
جنگ و جدل بینی و گرد و غریو کوس
لیک در آن عرصه به جز یک سوار نیست
پرده مکرر شود و نقشهاش
لیک پرده گشاینده جز از کردگار نیست
کار جهان جمله فریب است و شعبده
راستیای در همه روزگار نیست
ما و تو ای خواجه بدین پرده اندریم
زآنکه از این دایره کس را فرار نیست
پس از قرائت این مقدمه علی معلّم با ابراز خوشحالی از این که «مجله دنیای تصویر مجال دیگری یافته است تا در پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر میزبان هنرمندان سینمای کشور باشد و با معرفی برگزیدگان سال ۸۰ سینمای ایران سهم خود را در تقدیر از کسانی که سال گذشته آثار درخشانی در رشتههای گوناگون سینمایی ارائه دادهاند، ادا کند» معلم در ادامه بیاناتش به تذکر این مطلب میپردازد که مجله دنیای تصویر در مراسم امسال علاوه بر اهدای تندیس حافظ به برگزیدگان سینمای ایران در ۱۳ رشته قصد دارد به تجلیل از ده تن فیلمساز برجسته کشور بپردازد این فیلمسازان براساس یک نظرخواهی وسیع شامل گروه کثیری از منتقدان، نویسندگان و اهالی سینمای ایران آثارشان به عنوان آثار برگزیده دهه ۷۰ سینمای ایران شناخته شدهاند و سپس با این وعده که مدعوین مراسم شب بلندی را برای سینمای ایران شاهد خواهند بود، از حاضرین در مراسم دعوت میکند تا با آغاز بخش اهدای جوایز به سراغ نخستین قسمت از مراسم پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر بروند.
بهترین صدابرداری و صداگذاری
اولین هنرمندی که امسال به سیاق سالهای گذشته توسط علی معلّم (مجری مراسم) برای معرفی نامزدهای دریافت جایزه و برگزیدگان اولین بخش به روی صحنه دعوت میشود تا در اجرای مراسم پنجمین جشن اعلام برگزیدگان سینمای ایران شرکت داشته باشد کسی نیست جز مجید مظفری، بازیگری که با فیلم سگکشی ، بازگشت مجددی را به سینمای ایران داشته است و از ایفای نقش در نمایش آسید کاظم بر صحنه تئاتر تا بازی در فیلم سگکشی مسیر پرفراز و نشیبی را پشت سر دارد. او در میان تشویق حاضران در مراسم خود را روی صحنه میرساند تا نامزدهای دریافت جایزه بهترین صدابرداری و صداگذاری پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر را معرفی کند.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین صدابرداری و صداگذاری
۱- باران (صدابردار: یدا… نجفی، صداگذار: محمدرضا دلپاک)
۲- بهشت از آن تو (صدابردار: بهمن اردلان، صداگذاران: فردین صاحبزمانی، کیوان جهانشاهی)
۳- پارتی (صدابردار و صداگذار: اسحاق خانزادی)
۴- نیمه پنهان (صدابردار: پرویز آبنار، صداگذار: مسعود بهنام)
۵- شب یلدا (صدابردار: بهمن اردلان، صداگذار: مسعود بهنام)
پخش دقایقی از فیلم باران برگزیدگان این بخش را معرفی میکند و به این ترتیب جایزه تندیس حافظ نخستین بخش از برگزیدگان جشن سینمایی امسال دنیای تصویر به ترتیب برای صدابرداری و صداگذاری فیلم باران به آقایان یدا… نجفی و محمدرضا دلپاک تعلق میگیرد که به دلیل حضور یدا… نجفی در سر صحنه فیلمبرداری فیلمی به کارگردانی مجتبی راعی (صنوبر)، جایزهاش به نیابت از وی به محمدرضا دلپاک داده میشود.
بهترین طراحی صحنه و لباس
ویشکا آسایش دومین هنرمند بازیگری است که برصحنه حاضر میشود و دعوتش برای معرفی نامزدها و برگزیده بخش طراحی صحنه و لباس با ابراز احساسات شدید حاضران، خصوصاً علاقهمندان به سینما و خوانندگان دنیای تصویر که در بخش فوقانی سالن جای گرفتهاند، مواجه میشود. او که خود یک بار در دومین دوره مراسم دنیای تصویر به خاطر بازی در فیلم ساحره یکی از برگزیدگان این مراسم بوده است، پس از حضور برصحنه و پاسخ به تشویق حاضران از اینکه در جمع هنرمندان افتخار دارد، جایزه بهترین طراح صحنه و لباس به انتخاب هیات داوران مجله دنیای تصویر را اهداء کند، ابراز خوشحالی میکند و سپس به معرفی نامزدهای دریافت این جایزه در میان فیلمهای به نمایش درآمده در سال ۸۰ سینمای ایران میپردازد.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین طراحی صحنه و لباس:
۱- محسن شاهابراهیمی و امیر اثباتی (مسافر ری)
۲- عبدالحمید قدیریان (مریم مقدس)
۳- بهزاد کزازی (باران)
۴- رضا ترابی (زیر نور ماه)
۵- ایرج رامینفر (سگکشی)
و سپس همراه حاضران در مراسم به انتظار پخش فیلم برگزیده میماند. نمایش دقایقی از فیلم سگکشی که از همان اولین لحظات با تشویق تائیدآمیز حضار همراه میشود، برگزیده بخش بهترین طراحی صحنه و لباس پنجمین مراسم معرفی برگزیدگان سینمای ایران مجله دنیای تصویر را تعین میکند. به این ترتیب در دومین بخش از معرفی برگزیدگان سینمای ایران در بخش طراحی صحنه و لباس ایرج رامینفر; طراح صحنه و لباس فیلم سگکشی روی صحنه حضور مییابد و پس از آن که به تشویق پرشور حاضران پاسخ میگوید، تندیس حافظ بهترین طراحی صحنه و لباس پنجمین دوره از مراسم مجله دنیای تصویر را به دست میگیرد.
بهترین تدوین
با رسیدن سومین بخش از معرفی برگزیدگان سینمای ایران روند اداره مراسم دیگر برای شرکتکنندگان جا افتاده است و زمینه برای مشارکت بیشتر شرکتکنندگان، خصوصاً علاقهمندان و مخاطبان سینمای ایران در انتخاب هنرمندان مورد علاقهشان برای حضور برصحنه فراهم شده است و در مقابل نگاه پرسشگر مجری مراسم از گوشه و کنار اسامی بازیگران و کارگردانان برای دعوت شدن به روی صحنه شنیده میشود. از این میان دعوت علی معلّم از پرویز پرستویی، از دارندگان تندیس حافظ از مراسم سالیانه مجله دنیای تصویر با ابراز احساسات و واکنش تاییدآمیز شدید علاقهمندان حاضر در بخش فوقانی تالار روبهرو میشود.
به این ترتیب پرویز پرستویی که تشویق علاقهمندان وی را همراهی میکند، روی صحنه حاضر میشود و پس از تشکر از برگزارکننده این مراسم که امکان چنین گردهمایی را فراهم کرده است و آرزوی شبی خوش برای حاضران در مراسم، به معرفی نامزدهای دریافت تندیس حافظ در بخش بهترین تدوین میپردازد.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین تدوین:
۱- حسن حسندوست (باران)
۲- محمدرضا مویینی (پارتی)
۳- مصطفی خرقهپوش (بچههای بد)
۴- بهرام دهقانی (آخر بازی)
۵- کیومرث پوراحمد (شب یلدا)
برگزیده این بخش که مانند سایر بخشها با نمایش لحظاتی از فیلم معرفی میشود، مصطفی خرقهپوش است که پس از نمایش دقایقی از فیلم بچههای بد ساخته پرماجرای علیرضا داودنژاد بر صحنه مراسم پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر حضور مییابد تا برای دومین بار بعد از دریافت تندیس حافظ مجله دنیای تصویر در دوره سوم این مراسم این جایزه را دریافت کند.
موسیقی متن
با رسیدن به بخش موسیقی متن برگزیده، نوبت آن است که یکی دیگر از هنرمندان سینمای ایران برای معرفی نامزدها و برگزیده این بخش به صحنه دعوت شود و برای این کار، چه کسی بهتر از بابک بیات آهنگساز برجسته و هنرمند نام آشنای موسیقی و سینما؟ بابک بیات با آرامش خود را به روی صحنه میرساند و پس از فرونشستن تشویقها و عرض سلام و تشکر از مجله دنیای تصویر، کلام خود را با خواندن شعری زینت میبخشد و نامزدهای دریافت جایزه بهترین موسیقی متن را معرفی میکند:
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین موسیقی متن:
۱- احمد پژمان (باران)
۲- محمدرضا علیقلی (زیر نور ماه)
۳- پیمان یزدانیان (از کنار هم میگذریم)
۴- بهمن سپهری شکیب (بهشت از آن تو)
۵- اکبر مشکوه و پیمان میرعلی اکبری (بچههای بد)
نمایش قطعاتی از فیلم باران که موسیقی احمد پژمان را به همراه دارد، از همان اولین لحظات با تشویق حضار همراه میشود. بابک بیات پس از پایان فیلم در حالی که همه انتظار اعلام اسم احمد پژمان را از سوی او دارند با ذکر اینکه میخواهد چند لحظهای حاضران را در انتظار بگذارد به ذکر خاطرهای از دوران جوانی خود میپردازد و سرانجام در حالی که از احمد پژمان تحت عنوان «استاد عزیزم» یاد میکند با حاضران در مراسم در تشویق برگزیده بهترین موسیقی متن پنجمین مراسم اهدای جوایز مجله دنیای تصویر همراه میشود. در این لحظه در حالی که همه حاضران در انتظار حضور احمد پژمان بر روی صحنه هستند، علی معلّم توضیح میدهد که آقای احمد پژمان، در حال حاضر مشغول میکس موسیقی فیلم خانهای روی آب ، آخرین ساخته بهمن فرمانآرا هستند و متاسفانه، به دلیل خرابی دستگاههای فنی ضبط موسیقی در حین کار که از مشکلات همیشگی سینمای ماست، نتوانسته است در مراسم حاضر شود و به همین جهت از حسین عابدینی بازیگر نقش «لطیف» فیلم باران دعوت میشود تا با حضور بر روی صحنه، جایزه را به نیابت از آهنگساز فیلم باران دریافت کند.
بهترین فیلمبرداری
با رسیدن به پنجمین مرحله معرفی برگزیدگان سینمای ایران در سال ۸۰، بار دیگر پیشنهادها در مورد اینکه چه کسی برای معرفی نامزدهای دریافت جایزه بهترین فیلمبرداری به روی صحنه دعوت شود، اوج میگیرد و از میان پیشنهادهای حضار، مهتاب کرامتی انتخابی است که با تایید و تشویق شدید حاضران روبهرو میشود. مهتاب کرامتی که خود نیز از دریافتکنندگان تندیس حافظ در چهارمین دوره جشن دنیای تصویر بوده است، پس از عرض سلام خدمت شرکتکنندگان در مراسم و تشکر از علی معلّم برای برگزاری این محفل گرم، ابتدا به معرفی نامزدهای دریافت جایزه بهترین فیلمبرداری در این دوره میپردازد.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین فیلمبرداری:
۱- رسول احدی (ترکشهای صلح)
۲- جمشید الوندی (بهشت از آن تو)
۳- همایون پایور (هفت پرده)
۴- اصغر رفیعی جم (سگکشی)
۵- محمد داودی (باران)
پس از نمایش دقایقی از فیلم، این جایزه برای فیلمبرداری فیلم باران به محمد داودی تعلق میگیرد اما چون داودی برای فیلمبرداری در شهرستان ایرانشهر به سر میبرد از امیرحسین ناجی بازیگر نقش معمار فیلم باران دعوت میشود تا برای دریافت جایزه بهترین فیلمبردار به نیابت از محمد داودی به روی صحنه حضور یابد.
بهترین فیلمنامه
علی مصفا هنرمند بعدی سینمای ایران است که برای معرفی نامزدها و برگزیده بخش فیلمنامه به روی صحنه دعوت میشود. او که خود از دارندگان تندیس حافظ در اولین دوره برگزاری این مراسم است، در میان تشویق شدید شرکتکنندگان در مراسم، نامزدهای دریافت جایزه را به این شرح اعلام میکند.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین فیلمنامه:
۱- سیدرضا میرکریمی (زیر نور ماه)
۲- بهرام بیضایی (سگکشی)
۳- مجید مجیدی (باران)
۴- کیومرث پوراحمد (شب یلدا)
۵- رضا داودنژاد (بچههای بد)
برگزیده این بخش که پس از نمایش دقایقی از فیلم زیر نور ماه به روی صحنه مراسم سالیانه مجله دنیای تصویر رود. سیدرضا میرکریمی است. او ضمن تشکر از مجله دنیای تصویر برای ترتیب دادن چنین حرکتی، تندیس حافظ بهترین فیلمنامهنویس سال ۸۰ سینمای ایران را به دست میگیرد.
بهترین بازیگران مرد
با فرارسیدن بخش معرفی بازیگران برگزیده سینمای ایران، تنور مراسم دیگر بیش از پیش گرم شده است و در حالی که همه منتظرند تا ببینند، چه کسانی برای معرفی دو بازیگر برگزیده این بخش به روی صحنه دعوت میشوند نگاه علی معلّم برای چند لحظه روی نقطهای از سالن باقی میماند و از پرویز پورحسینی بازیگر قدیمی تئاتر و سینمای ایران دعوت میکند تا برای افتتاح این بخش برصحنه حضور یابد و با بیان پرحرارت خود به بخش معرفی نامزدهای دریافت جایزه بهترین بازیگران مرد سال ۸۰ سینمای ایران، هیجان ویژهای ببخشد.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین بازیگران مرد:
۱- داریوش ارجمند (سگکشی)
۲- جمشید هاشمپور (مسافر ری)
۳- حسین عابدینی (باران)
۴- مهران رجبی (زیر نور ماه)
۵- بهرام رادان (آواز قو)
۶- علی واجدسمیعی (بهشت از آن تو)
۷- فریبرز عربنیا (هفت پرده)
۸- پرویز پرستویی (موج مرده)
۹- آتیلا پسیانی (آب و آتش)
۱۰- محمدرضا فروتن (شب یلدا)
اولین نام از دو بازیگر برگزیده بخش بهترین بازیگران مرد جمشید هاشمپور برای بازی در فیلم مسافر ری است اما او در تالار حضور ندارد و علت عدم حضورش را باید از رسول ملاقلیپور پرسید که این روزها در فیلم قارچ سمی ، با جمشید هاشمپور همکاری دارد. ملاقلیپور با بیان اینکه آقای هاشمپور به دلیل گذراندن یک روزکاری پرزحمت از حضور در مراسم بازماندهاند، ضمن رساندن سلام وی به حاضران در مراسم اعلام میکند که دختر و همسر جمشید هاشمپور به نیابت از وی در مراسم حضور دارند و به این ترتیب در ادامه مراسم دختر جمشید هاشمپور به نیابت از پدر به روی صحنه میرود و ضمن تشکر از دستاندرکاران مراسم، جایزه دریافت میکند.
با اهداء جایزه جمشید هاشمپور به عنوان یکی از بازیگران مرد برگزیده سینمای ایران علی معلّم با یادآوری این مطلب که امسال نیز همانند سالهای پیش دو بازیگر مرد و دو بازیگر زن به عنوان برگزیدگان سال معرفی میشوند، از لیلا حاتمی دارنده تندیس حافظ اولین دوره از مراسم دنیای تصویر برای معرفی دومین بازیگر مرد برگزیده سال دعوت میکند. به این ترتیب لیلا حاتمی بازیگری که امسال نیز با فیلم آب و آتش بار دیگر در فهرست نامزدهای دریافت جایزه بهترین بازیگر سال مجله دنیای تصویر قرار دارد، در میان تشویق و ابراز احساسات شدید حاضران روی صحنه حضور مییابد تا پس از پخش تصاویری از فیلم، دیگر بازیگر برگزیده این بخش را معرفی کند.
پخش دقایقی از فیلم شب یلدا ساخته کیومرث پوراحمد که از همان لحظات اولیه با تشویق شدید حاضران روبهرو میشود، معرف این بازیگر برگزیده است: محمدرضا فروتن دومین بازیگر برگزیده این بخش در میان شدیدترین ابراز احساسات جایزه دومین بازیگر برگزیده مرد را به انتخاب داوران مجله دنیای تصویر دریافت میکند.
بهترین بازیگران زن
بهترین بازیگران زن
در بخش معرفی بهترین بازیگران زن سینمای ایران نیز مطابق معمول مراسم دو بازیگر به عنوان چهرههای برگزیده سال معرفی میشوند. نامهای مختلفی از سوی شرکتکنندگان در مراسم برای دعوت شدن به روی صحنه به گوش میرسد که از این میان بهرام رادان برای معرفی نامزدهای دریافت جایزه بهترین بازیگران زن به روی صحنه دعوت میشود. بهرام رادان در میان تشویق پرشور علاقمنداناش، خود را به روی صحنه میرساند تا پس از معرفی نامزدهای دریافت جایزه بهترین بازیگران زن، جایزه اولین بازیگر از میان دو برگزیده این مراسم را اهداء کند.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین بازیگران زن:
۱- لیلا حاتمی (آب و آتش)
۲- زهرا داودنژاد (بچههای بد)
۳- پوپک گلدره (موج مرده)
۴- صغرا عبیسی (نیمه پنهان)
۵- مژده شمسایی (سگکشی)
۶- ماهایا پطروسیان (هفت پرده)
۷- شقایق فراهانی (چتری برای دو نفر)
۸- غوغا بیات (قطعه ناتمام)
۹- فرشته صدرعرفایی (زیر نور ماه)
۱۰- نیکی کریمی (نیمه پنهان)
با اعلام نامزدها، برای لحظاتی تالار در تاریکی فرو میرود تا تصویر ویدئو پروجکش اولین بازیگر زن برگزیده را معرفی کند. به این ترتیب پس از نمایش لحظاتی از فیلم نیمه پنهان که با تشویق شدید حاضران همراه است نیکی کریمی، جایزه بازیگر زن برگزیده سال سینمای ایران را به دست میگیرد.
جعفر پناهی کارگردان جوان و تحسین شده سینمای ایران به دعوت علی معلّم بر صحنه حاضر میشود تا جایزه دومین بازیگر برگزیده این بخش را اهدا کند.
پخش تصاویری از فیلم سگکشی با تشویق شدید حاضران روبهرو میشود و مژده شمسایی را به عنوان دیگر بازیگر برگزیده معرفی میکند.
بهترین کارگردان
هدیه تهرانی در میان تشویق گرم شرکتکنندگان در پنجمین مراسم سالیانه دنیای تصویر بر صحنه حاضر میشود تا به معرفی نامزدهای دریافت جایزه بهترین کارگردان این مراسم بپردازد.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین کارگردانی:
۱- محسن مخملباف (سفر قندهار)
۲- کیومرث پوراحمد (شب یلدا)
۳- رضا میرکریمی (زیر نور ماه)
۴- بهرام بیضایی (سگکشی)
۵- مجید مجیدی (باران)
پس از معرفی نامزدهای دریافت این جایزه دقایقی از فیلم باران به نمایش درمیآید و مجید مجیدی به عنوان کارگردان برگزیده معرفی میشود.
مجید مجیدی که در هنگام برگزاری این مراسم به مناسبت اکران فیلم خود در آمریکا به سر میبرد با ارسال پیامی تصویری ضمن ابراز تاسف از اینکه در مراسم پنجمین دوره معرفی برگزیدگان مجله دنیای تصویر حضور ندارد از هیات داوران مجله دنیای تصویر و برگزارکنندگان این مراسم سپاسگزاری میکند و با آرزوی توفیق روزافزون برای سینمای ایران ابراز میدارد، امیدوار است که شایستگی دریافت این جایزه را داشته باشد.
پس از پخش این پیام، علی معلّم ضمن آرزوی موفقیت برای مجید مجیدی و بیان این مطلب که علاوه بر جوایز مجله دنیای تصویر تندیسی نیز از سوی کانون کارگردانان خانه سینما برای برگزیده این بخش در نظر گرفته شده است، از پسر مجید مجیدی کارگردان برگزیده این بخش دعوت میکند تا برای دریافت جوایز به نیابت از پدر برصحنه حضور یابد.
جایزه ویژه هیات داوران
اما با رسیدن نوبت به جایزه ویژه هیات داوران مجله دنیای تصویر حمید فرخنژاد، هنرمند منتخب علی معلّم برای اهدای این جایزه است که با حضور خود برصحنه تحسینکنندگان بازیگر فیلم عروس آتش را به وجد میآورد نام برگزیده هیات داوران مجله دنیای تصویر، کیومرث پوراحمد است که درپی نمایش دقایقی از فیلم شب یلدا ، تندیس حافظ این مراسم را به خاطر نویسندگی، تدوین و کارگردانی فیلم یاد شده، به عنوان تجربهای جدید در سینمای ایران دریافت میکند.
بهترین فیلم:
پس از معرفی بهترین کارگردان نوبت میرسد به بخش بهترین فیلم و محمدرضا شریفینیا که نامش در طول مراسم به عنوان بازیگر پیشنهادی شرکتکنندگان، برای حضور برصحنه بسیار شنیده میشد، برای اعلام اسامی نامزدها و برگزیده بخش بهترین فیلم پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر، توسط علی معلّم به روی صحنه دعوت میشود، و پس از آن که لحظاتی را به شوخی با علی معلّم میگذارند، نامزدهای بهترین فیلم را معرفی میکند.
نامزدهای دریافت تندیس حافظ پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر برای بهترین فیلم:
۱- مجید مجیدی و فواد نحاس (باران)
۲- بهرام بیضایی و بهروز هاشمیان (سگکشی)
۳- منوچهر محمدی (زیر نور ماه)
۴- شرکت خط و موج (بچههای بد)
۵- شرکت فرهنگ و تماشا (شب یلدا)
و با اعلام فیلم زیر نور ماه به عنوان بهترین فیلم منوچهر محمدی تهیهکننده این فیلم به دعوت علی معلّم بر روی صحنه حاضر میشود تا این جایزه را دریافت کند.
جایزه یک عمر فعالیت هنری
در آغاز بخش تجلیل از «یک عمر فعالیت هنری»، علی معلّم با بیان این مقدمه که در بین هنرمندان سینمای ایران چهرههای بسیاری وجود دارند که یک عمر بدون چشمداشت و در شرایطی متفاوت و گاه بسیار ناگوار به فعالیت صادقانه خود ادامه دادهاند و با وجود تمام سختیها و ناملایمات دست از کار در عرصه سینمای کشور نکشیدهاند و مجله دنیای تصویر از اولین دور برگزاری مراسم سالیانه خود تجلیل از این چهرهها را وظیفه خود میداند و سعی داشته است، به ادای بخشی از دین جامعه سینمای ایران و مخاطبان آن نسبت به این اشخاص بپردازد به استقبال بخش اهدای جایزه یک عمر فعالیت هنری پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر میرود و پس از این توضیح که «هنرمندی که امسال در بخش یک عمر فعالیت هنری پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر مورد تقدیر قرار میگیرد. کسی است که پس از سالها فعالیت صمیمانه در عرصه بازیگری امکان ندارد کسی او را نشناسد.» از حاضران دعوت میکند تا با تماشای فیلمی با این هنرمند برگزیده آشنا شوند.
تصویر حمیده خیرآبادی (نادره) از اولین لحظه حضور بر پرده جمعیت حاضر در مراسم را به شوق میآورد و به این ترتیب در حالی که صدای تشویق در تالار طنینانداز است، حمیده خیرآبادی در حضور جمعیتی که یکپارچه به احترام او برخاستهاند در معیت دختر خود; ثریا قاسمی بر روی صحنه میرود تا جایزه «یک عمر فعالیت هنری در عرصه بازیگری» را از دست دخترش دریافت کند.
جایزه ویژه یک عمر فعالیت در عرصه ادبیات سینمایی
دیگر تجلیل ویژه مراسم معرفی برگزیدگان سینمای ایران اهدای جایزهای تحت عنوان «یک عمر فعالیت در عرصه ادبیات سینمایی» است که به تقدیر از زحمات یکی از دستاندرکاران و فعالان در عرصه نوشتاری سینمای ایران اختصاص دارد. علی معلّم در آغاز این بخش، ضمن اشارهای به نقش مهم فعالان این حوزه در گسترش هنر سینما و تبیین و انتقال آن به فرهنگ عمومی جامعه، ابتدا از منحصر ماندن این جایزه به این جشن و بیتوجهی سایر محافل به این حوزه ابراز تاسف میکند و آن گاه به دعوت وی رضا درستکار به عنوان یکی از اعضای تحریریه و هیات داوران مجله دنیای تصویر به روی صحنه میرود تا به معرفی برگزیده امسال مراسم سالیانه دنیای تصویر بپردازد.
بخش تجلیل از ده فیلمساز برگزیده دهه هفتاد
با به پایان رسیدن بخش اهدای جوایز و معرفی برگزیدگان مجله دنیای تصویر در سیزده رشته حاضران در مراسم به استقبال بخش ویژه پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر میروند. این بخش اختصاص دارد به «تجلیل از ده فیلمساز برگزیده دهه هفتاد» که در ارتقای سطح کیفی آثار سینمای ایران در این دهه نقش ویژهای را ایفا کردهاند.
در آغاز این بخش که مهمترین بخش از مراسم پنجمین دوره معرفی برگزیدگان سینمای ایران محسوب میشود علی معلّم ضمن اشاره به تجلیل مجله دنیای تصویر از بیست بازیگر برجسته سینمای ایران در بیست سال گذشته اضافه میکند که امسال مجله دنیای تصویر به مناسبت پایان دهه هفتاد، تصمیم دارد با تجلیل از ده فیلمسازی که جامعه سینمایی خود را به خاطر ایجاد دهه پربار برای سینمای ایران به آنها مدیون میداند، به استقبال دههای جدید برای سینمای ایران برود.
یادی از ساموئل خاچیکیان
آغازگر بخش تجلیل از کارگردانان برگزیده سینمای دهه هفتاد ایران یادی است از ساموئل خاچیکیان کارگردان از دست رفته سینمای کشورمان.
در این بخش علی معلّم پس از یادی از این کارگردان به عنوان یکی از پیشگامان سینمای ایران و یکی از نخستین کسانی که برای مقام کارگردان معنا و مفهوم در خوری ایجاد کرد، از حاضران در مراسم دعوت میکند تا در آغاز بخش تجلیل از کارگردانان برگزیده سینمای دهه هفتاد ایران به تماشای فیلمی بنشینند که در آخرین روزهای زندگی مرحوم ساموئل خاچیکیان و در جریان دیدار او با مسعود کیمیایی فیلمساز برجسته کشورمان تهیه شده است.
سخنرانی مدیر امور هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
در ادامه این مراسم علی معلّم با ذکر اینکه یکی از سازمانهایی که در پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر همکاری بسیار خوبی با مراسم تقدیر از هنرمندان سینمای کشور داشته است و هدایای نفیسی را برای بزرگداشت کارگردانان برجسته دهه هفتاد سینمای کشورمان درنظر گرفته است «سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران» است، ضمن تشکر از «حجتالاسلام والمسلمین زم» (مدیریت این سازمان)، از دکتر حمیدرضا اردلان، مدیر امور هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، دعوت میکند تا به عنوان یکی از مسئوولان این سازمان آغازگر بخش تقدیر از کارگردانهای برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران باشد.
معرفی ده فیلمساز برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران
ده فیلمسازی که پس از یک نظرخواهی گسترده از جمع کثیری از منتقدین، نویسندگان و هنرمندان، به عنوان سازندگان آثار برتر دهه هفتاد سینمای ایران در پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر مورد تقدیر قرار میگیرند به ترتیب عبارتند از:
۱- بهرام بیضایی (مسافران)
۲- داریوش مهرجویی (درخت گلابی و لیلا)
۳- محسن مخملباف (ناصرالدین شاه آکتور سینما)
۴- ابراهیم حاتمیکیا (آژانس شیشهای و از کرخه تا راین)
۵- رسول ملاقلیپور (سفر به چزابه)
۶- مجید مجیدی (بچههای آسمان و رنگ خدا)
۷- کیانوش عیاری (بودن یا نبودن)
۸- عباس کیارستمی (زیر درختان زیتون و طعم گیلاس)
۹- رخشان بنیاعتماد (نرگس و زیرپوست شهر)
۱۰- بهروز افخمی (شوکران)
که از میان این ده فیلمساز در زمان برگزاری این مراسم مجید مجیدی، عباس کیارستمی و محسن مخملباف در خارج از کشور به سر میبرند، بهروز افخمی در چابهار است و بهرام بیضایی، داریوش مهرجویی، ابراهیم حاتمیکیا، رسول ملاقلیپور، کیانوش عیاری و رخشان بنیاعتماد در مراسم حضور دارند که هریک پس از سخنرانی منتقد مجله دنیای تصویر درباره فیلمساز برگزیده و آثارش و به عنوان فیلمسازان برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران هدایای خود را دریافت میکنند.
اهدای جوایز
با آغاز قسمت اهدای جوایز در بخش «تجلیل از ده فیلمساز برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران» حمید امجد نخستین سخنران این بخش است که برای تقدیر از بهرام بیضایی که با فیلم مسافران در صدر فهرست فیلمسازان برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران قرار دارد برصحنه حضور مییابد و به ایراد سخنرانی میپردازد.
پس از سخنان حمید امجد، علی معلّم به عنوان سردبیر و صاحب امتیاز مجله دنیای تصویر و مجری این مراسم پس از ابراز خوشحالی از اینکه مجله دنیای تصویر افتخار داشته است از فیلم مسافران به عنوان فیلم اول فهرست فیلمهای برگزیده دهه هفتاد و از فیلم سگکشی به عنوان نامزد دریافت چندین جایزه در همین مراسم قدردانی کند با اشاره به این مطلب که «شاهدیم شخصی چون استاد بهرام بیضایی به عنوان سازنده برترین فیلم دهه هفتاد در طول این دهه تنها یک فیلم ساخته است و ناصر تقوایی به عنوان یکی دیگر از اساتید شایسته و برجسته سینمای ایران در طول دهه هفتاد هیچ فیلمی نساخته است و در برابر این مسئله کسانی در طول این سالها بسیار پرکار بودهاند که آثار بسیار نازلی را به سینمای ایران عرضه کردهاند و فضای مناسبی هم برای این کار داشتهاند، با شرمآور خواندن این وضعیت برای سینمای ایران، ابراز امیدواری میکند که در دهه هشتاد سینمای ایران فضای عمومی سینمای کشور به گونهای باشد که شاهد فعالیت پرثمرتری از اساتیدی چون بهرام بیضایی و ناصر تقوایی باشیم. در ادامه این مراسم پس از این توضیح که علاوه بر جوایز درنظر گرفته شده، برای برگزیدگان این بخش از سوی «کانون کارگردانان خانه سینما» نیز تقدیرنامهای برای برگزیدگان این بخش در نظر گرفته شده است، از علیرضا رئیسیان به عنوان رئیس کانون کارگردانان خانه سینما دعوت میشود تا به همراه حمید امجد جوایز درنظر گرفته شده برای بهرام بیضایی را به وی تقدیم کند.
سعید عقیقی دومین سخنران این بخش از مراسم است که برای تقدیر از داریوش مهرجویی به روی صحنه دعوت میشود. عقیقی با معرفی داریوش مهرجویی به عنوان فیلمسازی از نسل دوم موج نوی سینمای ایران از او به عنوان فیلمسازی یاد میکند که با تکرار مایه استحاله در فیلمهایش آثار او ضمن فراهم آوردن بستری مناسب برای نقشآفرینی گروه کثیری از بازیگران سینمای ایران گستره وسیعی از اقتباسهای ادبی سینمایی را شامل میشوند.
امیرپوریا سخنران بعدی این بخش است که، پس از ذکر علی معلّم از ابراهیم حاتمیکیا به عنوان فیلمساز گرانقدری از نسل بعد از انقلاب که در طی این سالها با فیلمهایش میزان حساسیت و عواطف او را نسبت به مسایل جاری اجتماعی به کرات شاهد بودهایم، به صحنه دعوت میشود تا پس از صحبتی درباره این فیلمساز جایزه او را به وی تقدیم کند.
رسول ملاقلیپور سازنده تنها فیلم جنگی موجود در میان فیلمهای برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران است که در بخش بعدی این مراسم مورد تقدیر قرار میگیرد. در این بخش علی معلّم پس از یاد کردن از فیلم سفر به چزابه به عنوان یکی از بهترین فیلمهای سینمای ایران در عرصه سینمای جنگ از جواد طوسی دعوت میکند تا به عنوان سخنران بعدی این مراسم روی صحنه بیاید.
کیانوش عیاری دیگر فیلمسازی است که با فیلم بودن یا نبودن در فهرست فیلمسازان برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران قرار دارد. فرزاد هومن منتقدی است که برای معرفی او و تقدیر از وی در این بخش از مراسم به روی صحنه دعوت میشود.
تهماسب صلحجو آخرین سخنران این مراسم است که پس از یادی از علیرضا وزلشمیرانی همکار از دست رفته دنیای تصویر که سال گذشته جهان را وداع گفت و درخواست گذراندن یک دقیقه سکوت به یاد او با اشارهای به تاریخ سینمای ایران و اولین تلاش صورت گرفته برای حضور یک زن در مقام کارگردانی سینمای ایران و واکنشهای جامعه سینمایی و روشنفکری ایران در برابر وی به صحبت درباره تنها فیلمساز زن حاضر در فهرست ده کارگردان برگزیده دهه هفتاد سینمای ایران میپردازد و سپس علی معلّم با دعوت از شهلا ریاحی به عنوان اولین کارگردان زن ایرانی به روی صحنه مراسم پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر به همراه وی به تقدیر از رخشان بنیاعتماد میپردازد.
اسامی هیات داوران پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر:
بیژن اشتری، امیر پوریا، رضا درستکار، خسرو دهقان، تهماسب صلحجو، جواد طوسی، شهابالدین عادل، سعید عقیقی، فرزاد هومن و علی معلّم.
با خاتمه بخش تجلیل از فیلمسازان برگزیده دهه ۷۰ سینمای ایران، پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر به دقایق پایانی نزدیک شده است و پایان بخش این مراسم سخنان علی معلّم، سردبیر و مدیرمسوول مجله دنیای تصویر، ضمن ابراز امیدواری در این باره که مجله دنیای تصویر در آستانه دهمین سال انتشار توانسته باشد، به پخشی از نیازهای سینمای کشور پاسخ دهد، از کسانی که در برگزاری این مراسم همکاری داشتهاند سپاسگزاری میکند و سپس با اشارهای به روند تحولات جهانی در سال قبل و آرزوی روزگاری کمرنجتر برای ملت افغان که زمانی بخشی از ملت ایران بزرگ بودهاند، حاضران در پنجمین جشن سینمایی دنیای تصویر را با آرزوی افزایش روزبهروز موقعیت و اعتبار سینمای ملی کشورمان در عرصههای بینالمللی بدرود میگوید.
حامیان مراسم:
سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
شرکت خوش طعم (رستوران سوپراستار)، موسسه اندیشهسازان نیلگون، شرکت خوشگوار، شرکت آب معدنی دماوند
و با سپاس: مدیریت محترم دانشگاه علوم پزشکی ایران و مرکز همایشهای رازی
اهداء کنندگان جوایز:
سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
۵ سکه بهار آزادی به ۱۶ برگزیده سینمای ایران در سال ۸۰
۱۲ سکه بهار آزادی به نه فیلمساز برگزیده دهه هفتاد و ۱۵ سکه بهار آزادی به نخستین فیلمساز برگزیده دهه هفتاد
شرکت ال.جی الکترونیکس
ویدیو سیدی ال.جی به کلیه برگزیدگان جشن.
شرکت زیباوش
مصرف شش ماه محصولات شوینده طُرفه به ۱۶ برگزیده سینمای ایران در سال ۸۰
سازمان میراث فرهنگی
۱۰ هدیه (پارچه زربافت) به همراه با تور سیاحتی جمعی به ارگ قدیم بم به ۱۰ فیلمساز برگزید دهه هفتاد
موسسه توسعه سیاحتی کیش
۳ روز اقامت و پذیرایی رایگان در جزیره کیش به کلیه برگزیدگان جشن
مرکز بینالمللی گفتگوی تمدنها
۱۰ بسته کتاب به ده فیلمساز برگزیده دهه هفتاد
گروه صنعتی پلان
دو محصول شرکت به کلیه برگزیدگان سینمای ایران در سال ۸۰
شرکت خدمات اینترنت سفینه
کارت استفاده رایگان از اینترنت (به مدت ۵۰ ساعت) به تمامی برگزیدگان جشن
لوازم آرایش آلسینا
به خانمها نیکی کریمی و حمیده خیرآبادی
لوازم آرایش ژان داوز
به خانمها مژده شمسایی و رخشان بنیاعتماد
شرکت روسکو
یک سکه بهار آزادی به خواننده مراسم
شرکت تصویر یاد
سه سکه بهار آزادی به گروه موسیقی مراسم
کانون کارگردانان سینمای ایران
ده لوح تقدیر به ده فیلمساز برگزیده دهه هفتاد و تندیس کانون به کارگردان برگزیده سال ۸۰ مراسم
گزارش: ساسان پیروز
عکسهای اختصاصی جشن: محمد فوقانی
پاسخ دهید